قلعه رفتن شاه شطرنج

قلعه رفتن شاه به چه معناست؟

قلعه رفتن حرکت خاصی است که طی آن شاه و رخ همزمان جابجا می شوند. حق قلعه رفتن فقط برای یک بار است. یکی از شرایط لازم برای قلعه رفتن این است که خانه های بین شاه و رخ  کاملا خالی باشند.

قلعه رفتن به این صورت انجام می شود شاه دو خانه به طرف رخ می رود. رخ در خانه ای که شاه از آن عبور کرده است می نشیند. طبق مقررات باید ابتدا شاه را حرکت داد و بعد رخ را.

در شکل زیر اگر در سمت راست یا جناح شاه قلعه برود می گوییم “قلعه کوچک” و اگر در سمت چپ یا جناح وزیر قلعه برود می گوییم “قلعه بزرگ” رفته است.

شرایط قلعه رفتن شطرنج چیست؟

برای قلعه رفتن شطرنج 4 شرط وجود دارد:

1. شاه و رخ در محل اولیه خود باشند و حرکت نکرده باشند.
2. خانه های بین شاه و رخ خالی باشد یعنی (چه مهره خودی و چه مهره حریف) بین آنها وجود نداشته باشد.
3. شاه در حالت کیش نباشد( برای رفع کیش نمی توان قلعه رفت) و پس از قلعه رفتن نیز کیش نشود.
4. خانه های عبور شاه (f1و f8 در قلعه کوچک و d1 و d8 در قلعه بزرگ) در زیر ضرب مهره های حریف نباشد. به عبارت دیگر، شاه در حین عبور نباید کیش شود.

برای مثال در شکل زیر می توانیم تمام مواردی که برشمردیم برایمان روشن شود.

در شکل زیر این وضعیت سیاه نمی تواند قلعه کوچک برود زیرا خانه f8 که محل عبور شاه اوست. در زیر ضرب فیل a3 قرار دارد. سیاه قلعه بزرگ نیز نمی تواند برود زیرا شاه پس از استقرار در c8 در معرض کیش اسب a7 قرار خواهد گرفت.

سفید نیز نمی تواند قلعه کوچک برود زیرا اسب سیاه درg1  بین شاه سفید و رخ h1 قرار گرفته است. اما سفید می تواند قلعه بزرگ برود. زیرا اولا مهره ای بین شاه سفید و رخ a1 نیست و ثانیا خانه های d1 (خانه عبور شاه) و e1 (خانه استقرار شاه) در زیر ضرب هیچ مهره حریف قرار ندارد.

در قلعه رفتن شطرنج، وضعیت بسیار تغییر می یابد و شاه از مخاطراتی که در مرکز وجود دارد دور می شود. شاه به محل امنی انتقال می یابد و رخ وارد بازی می شود. به همین دلیل، ممانعت از قلعه رفتن حریف عموما به نفع شطرنجباز است.