ایده های اساسی آخر بازی شطرنج

با آغاز مرحله آخر بازی شطرنج سیمای کلی بازی دگرگون می شود. تهدیدهای ماتی حمله به شاه ضربه تاکتیکی و نظایر آن تقریبا شدت خود را از دست می دهد.

شاه دیگر به حمایت دائمی مهره های خودی نیاز چندانی ندارد و خود می تواند در بازی فعالانه شرکت کند. حتی عدم فعالیت شاه نوعی نابخردی است و طرفی که شاه او در نبرد مشارکت فعالانه نداشته باشد و در واقع یک سوار کمتر دارد.

در آخر بازی شطرنج قدرت پیاده ها بسته به امکان ترفیع پیاده شطرنج دگرگون می شود. قدرت سوارها نیز در صورت افزایش فضا و تحرک آنها دگرگون می شود. بخصوص نقشها رخ ها اهمیت می یابد زیرا قبلا فقط در بعضی از ستونهای باز فعالیت می کردند اما در آخر بازی فعالیت آنها بسیار بیشتر می شود.

اصول استراتژی و تاکتیک در آخر بازی شطرنج نیز اهمیت خود را حفظ میکنند. در آخر بازی به دلیل کاهش تعداد سوارها انواع محدودیتهایی که قبلا شرح دادیم  و نیز خطوط باز برای آزادی عمل سوارها اهمیتی بیش از پیش می یابد. اهمیت انواع ضعفهای پوزیسیونی نیز در آخر بازی بیشتر می شود. در آخر بازی بهره برداری از برتری کمی و پوزیسیونی یا تلاش برای کسب چنین برتری هایی اهمیت خود را حفظ می کند. ترفیع پیاده در آخر بازی یک هدف اساسی است و نبرد طرفین عمدتا بر سر همین مسئله است.

آخر بازی مستلزم دقت فراوان محاسبه دقیق توجه به جزئی ترین ویژگیها است.در وسط بازی تاکتیک اهمیت بیشتری دارد و محاسبه شاخه ها و تهدید ها اهمیت بیشتری دارد اما در آخر بازی استراتژی اهمیت بیشتری دارد و منطق حرف را می زند.

دو آخر بازی شطرنج بررسی می کنیم:

بازی اول : هدف ترکیب ایجاد دو پیاده متصل و رونده است پیاده های متصل وقتی به خانه ترفیع نزدیک شوند از رخ قوی تر می شوند این بازی در سال 1945 در شهر مسکو بین دو بازیکن به نام های پانوف و زاگوریانسکی است.

Rg5   h*g5    44.h6   b4   45.h7   b*c3<حرکت43م>

Kc1 Rab2  47.R*b2  c*b2 48.Kb1  Ba4<حرکت46م>

Bd1    f3    50.h8=Q<حرکت49م>

سیاه تسلیم شد.

بازی دوم:در شکل زیر نبرد علیه  d5 و f5 فایده ای ندارد. سفید باید نقطه ضعف دیگری در بازی سیاه ایجاد کند یعنی سیاه را به h5 وادار کند.

h4   Bg6    2.Bc2 h5<حرکت1م>

این حرکت سیاه اجباری بود و سفید باید دقیق تر بازی کند.

3.Bd3   Bh7   4.Bf1<حرکت3م>

حالا دیگر سفید می برد.

 Bg8    5.Be2    Bf7    6.Bf3  …<حرکت4م>

در دو نمونه بازی برخی از ایده های اساسی را که در تمام آخر بازی اهمیت دارند. به وضوح و دقت تمام دیدیم. در ضمن دریافتیم که هر مهره یا در آخر بازی های خاصی روشهای خاص و ایده های خاصی را دنبال می کند. هرچه با این روشها و ایده ها بیشتر آشنا شویم آخر بازی ها را بهتر می کنیم